«Der Schöppelimunggi u der Houderebäseler si einisch schpät am Abe ...». Sie wösse garantiert, wies wyter goht, oder? Wer kennts ned, im Franz Hohler sis bärndütsche Gschechtli? En Gschecht ohni Senn ond Zwäck, vollgspickt met Wörter, wos gar ned get. Ich gläbe, s Wort agschnäggelet hets de is bärndütsche Wörterbuech brocht.
Worom ich jetzt of die chome ond worom ich oms Hemmels welle schwyzerdütsch schrybe? Ganz eifach: Am 21. Februar esch de inter- nationali Tag vo de Muetersproch. D’Unesco het de Gedänktag im Johr 2000 is Läbe grüeft. Also Zyt, om sech met öisere grossartige Sproch, wo sech eidütig besser eignet zom Rede als zom Schrybe, usenander z setze.
För mech esch d’Muetersproch ned eifach Dütsch. För mech esch mini Muetersproch ebe Schwyzerdütsch. Das werd mer emmer weder be- wosst, wenn ich mech mit Dütsche of Schreftdütsch onderhalte. Ond das ned nome, well mini dütschi Usproch plomper ond schwerfälliger esch als die gschleffnigi vo de Dütsche. Mer händ i öisere Sproch bispelswys ganz anderi Satzstellige, ond bi de Zyte kenne mer nome d’Gägewart ond s Perfekt. Was natürlech ned heisst, dass mer kei Zuekonft händ!
D Sproch esch imene stetige Wandel, was au guet so esch. Osser bi tschendergrächte Uswöchs, wos mi amigs rechtig tschuderet. Das esch allerdengs es Thema, wo e eigeni Kolumne wörd fölle. Schaad fend i, dass alti Wörter ond Usdröck i Vergässeheit grohte ond ganz verlore göhnd. Wer bruucht höt scho regelmässig so wonderschöni Wörter wie omedüssele, abesädere, omefigureetle, Bröisi, Schnädertante, Poschtiwägeli oder Mannsgöggeli, om nome es paar weninig ufz’zelle.
So schön Schwyzerdütsch zom Lose ond Rede au esch, zom Schrybe ond zom Läse fendi s e Katastrophe. Läse Sie emol s’bärndütsche Gschechtli, de chöme Sie Vögel öber. Ond well ich dopplet so lang ha of Schwyzerdütsch z schrybe als of Schreftdütsch, werd das au mis erscht on letschte Querbeet i dere Form sy – versproche!
Du findest meine Kolumne auf Seite 9.